Wednesday, April 18, 2007

Unix- Байнга ашиглагддаг командууд

Юниксийн орчинд командуудын бичигдэх хэлбэр дараахь байдалтай байна:
command [option] arg1 arg2
man.................. юниксийн командуудын ашиглах заавар, дэлгэрэнгүй тайлбар
pwd.................. одоо ажиллаж байгаа идэвтэй директорыг харуулдаг
ls................... директорийн агуулгыг жагсаалтаар харуулна
mkdir................ шинээр директор үүсгэх
rmdir................ директор устгах
cd .................. идэвхтэй ажиллаж байгаа директорыг солих
rm .................. файл устгах
cp .................. файлыг нэг директороос нөгөө директор луу хуулах
alias ............... командын нэрийг өөрийн хүссэнээр зохиомлоор үүсгэх
chsh ................ shell-ээ солих
chfn ................ өөрийн бусдад харагдах нэрийг өөрчлөх

mv .................. файлын нэрийг солих буюу өөр байрлалд зөөх
finger .............. хэрэглэгчийн мэдээллийг хүлээн харах
cal ................. календарь хэвлэх
cat ................. текст файлын агуулгыг харах
more ................ teкст файлын агуулгыг хуудас хуудсаар харах
spell & ispell ...... текст файлын агуулгыг үсэг үсгээр харах
who ................. сүлжээнд ажиллаж байгаа хэрэглэгчдийг харах
who am i ............ өөрийгөө хэн болохыг мэдэх
clear ............... дэлгэцээ цэвэрлэх
du .................. файлын зай ашиглалтыг харах
df .................. shows disk space available on the system
passwd .............. нууц үгээ солих
logout .............. системээс гарах
talk (user) ......... хэрэглэч чатлах боломжтой хуудас гарна
write (user) .........локал орчинд өөр хэрэглэгч рүү текст илгээх
telnet (host) ....... өөр интэрнэт сайт руу холбогдох
ftp (host) .......... FTP site руу холбогдох
chfn ................ өөрийн сүлжээнд харагдах нэрээ солих
grep ................ файлаас тэмдэгт мөр хайх
tail ................ файлын төгсгөлийн мөрүүдийг харах
w ................... хэн хэн холбогдсон болон юу хийж байгааг харж болдог
make ................ source code компайл хийдэг
gcc (file.c) ........ C source файлыг 'a.out' нэртэйгээр компайл хийдэг

gzip ................ UNIX файлуудыг шахдаг
gunzip .............. UNIX шахсан файлуудыг задалдаг
zip ................. IBM файлуудыг шахдаг
tar ................. архив файл үүсгэдэг
kill ................ ажиллаж байгаа процессийг pid - ээр ньзогсооно
pkill ............... ажиллаж байгаа процессийг command name - ээр нь зогсооно

bg ................. “&” тэмдэгтийг ашигланпроцессийг далд хэлбэрээр ажиллуулдаг.
fg ................ далд ажиллаж байгаа процессийг ил ажиллуулна

No comments: